Бидний урилгыг хүлээн авч, хүрэлцэн ирсэн эрхэм хүндэт баялаг бүтээгчид та бүхэндээ хамгийн сайн сайхныг хүсэн мэндчилье.

Жил бүрийн 12 сарын 06-наас 10-ны хоорондох өдрүүд бол “Ардчиллын баяр”-ын өдрүүд. Өнөөдрөөс эхэлж байгаа энэ жилийн баяраа бид ард иргэдтэйгээ өргөн хүрээнд тэмдэглэхээр төлөвлөсний хамгийн эхний хүндтэй суудалд хувийн хэвшлийнхэн Та бүхнийгээ Ардчилсан нам урин суулгаж байна.

Энд монголчуудын өдөр тутмын идэх талх, мах, сүү, ундаа, жүүс зэрэг өргөн хэрэглээний хүнс үйлдвэрлэгч томоохон үйлдвэр компанийн ажилтан ажилчид, Нарантуул, Барс, Хүчит Шонхор, Хархорин зэрэг томоохон худалдааны төвийн худалдаачид, жижиг дунд үйлдвэр эрхлэгчид, барилга зам тээвэр зэрэг томоохон бүтээн байгуулалтын салбарт хүчээ үзэгчдийн төлөөлөл ирсэн байгаа. 

Монголчуудын хүчирхэгжлийн их түүх, эв нэгдлийн сүр хүчийг билэгддэг 1206 гэсэн энэ тоо тэртээ 13-р зуунд Их Монгол улс байгуулагдсаныг дэлхий дахинаа зарласан оны тоо. Энэ тоо энэ 12 оны 06 сард болсон УИХ, НИТХ-ын болон саяхан болсон орон нутгийн сонгуульд Монголын ард түмний дийлэнх олонхийн дэмжлэгийг авч ОЛУУЛАА болсон Ардчилсан намын нэгдэл төлөвшлийг билэгддэг тоо. Иймд та бүхэндээ 1206 оныг билэгдсэн 12 сарын 06-ны өдрийн халуун мэндийг дэвшүүлье.

23 жилийн өмнөх Ардчилсан хувьсгалаар Монгол оронд хийгдсэн хамгийн том хувьсгал бол төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгаас зах зээлийн эдийн засагт шилжсэн шилжилт байсан юм. Энэ хувьсгалаар 70 жил хориотой байсан Монгол хүний хувьдаа өмчтэй байх эрх анх удаа хуулиар хүлээн зөвшөөрөгдсөн юм. Ардчиллаар овоглосон энэ 23 жилийн түүх бол хувийн хэвшлийнхний хувьд оргүй хоосноос эхэлсэн бартаат замын түүх байсан юм.  

23 жилийн өмнөх Ардчилсан хувьсгалаар Монгол оронд хийгдсэн хамгийн том хувьсгал бол төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгаас зах зээлийн эдийн засагт шилжсэн шилжилт байсан юм.

 70 жилийн турш улсын төсвийнхөө 70 гаруй хувийг зөвлөлтийн татаас, ирээдүйдээ тавьсан ИХ ӨРөөр бүрдүүлж байсан Монгол орон тэрхүү татаас нь 1990 оны эхэнд гэнэт алга болохтой зэрэгцэн өргөн хэрэглээний барааны хомсдолд нэрвэгдэж, давс гоймонгоос өөр зүйлгүй болсон хоосон лангуунаас хувийн хэвшлийнхний түүх эхэлсэн юм. Тэр үед зах зээлийн эдийн засгийн зохицуулалтын тухай эрх зүйн акт нэг ч байсангүй. Нэгэнт бүх өмч улсын мэдэлд байсан болохоор зах зээлийн удирдлага менежмент ч гэж байсангүй. Банк санхүү, мөнгө зээлийн тухай дурсах ч хэрэггүй. Ерөөс зах зээлийн тухай анхдагч ойлголт Монгол оронд байсангүй.

Оргүй хоосноос эхэлсэн энэ түүх хоосон лангууг бараагаар дүүргэх эгэл хүмүүсийн адал явдалт аялалаас эхэлсэн юм. Олон олон хувь хүмүүсийн амь зуух эхний алхам “ганзага” байлаа. Картын бараанд очерлож, талхны нормоо хүргэж ядан зүдэрч байтал гадаад паспорт гарч ирж, хилийн дээс алхан хэрсүү ухаанд тэд суралцсан юм. Амьдралдаа хараагүй эрээн мяраан барааг анх үзэн хүүхэд шиг гайхаж хөлөө эргэтэл гүйхдээ “хүний нутаг ийм байхад бид юугаараа дутсан юм” хэмээн шаралхаж, алдах үедээ алдаж, хиншүү үнэрттэлээ шатаж явсан эрэлхэг хүмүүс, хувийн хэвшлийнхэн.

Тийнхүү зүдэрч явахад нь дэмжих ёстой төрд нь хуучин коммуннистууд зүсээ өөрчлөн гарч суугаад, лангуу дүүргэх гэж зүдэрч яваа хувийн хэвшлийнхнээ анхнаас нь алхам тутамд нь зовоож, хойшоо зорчих эрхийг нь хүртэл визээр боож байсан ч, хил гаалийг аргалж хэдэн төгрөг хэмнэвэл баярлаж, үргэлж шинэ орон зайг эрэлхийлэн, өшөө ихийг бүтээх чин хүсэлдээ хөтлөгдөн өнөөг хүртэл үг хэлгүй хөгжиж ирсэн хүмүүс, хувийн хэвшлийнхэн.

Энэ 23 жилийн хугацаанд ард түмний хэрэгцээ, ард үлдсэн амьдрал хоёр нь л хувийн хэвшлийнхнийг хөл дээр нь зогсоосон. Түүнээс биш, төрийн дэмжлэг, тууштай бодлого гэж үнэндээ байсангүй.

Тэглээ гээд төрийнхөн баяжаад байна гэж төлсөн татвартаа харамсан үйлдвэрчний эвлэл байгуулж, ордныг гороолж нэр нүүр хайсангүй. Өгдөг татвараа төлж, ажлын байраа нэмэгдүүлж, өсөлт хөгжилтөндөө урамшиж явсаар 23 жил болоход хувийн хэвшлийнхнээс төсөвт оруулдаг татварын хэмжээ жил бүр өссөөр л байсан.

Хар бууцанд хаягдаж хоцроод оргүй хоосноос түүхээ эхэлсэн “Хамаг монгол” аймгийн нуруун дээр хамаг гол ачаагаа үүрүүлж чадсанаар л 1206 онд Их Монгол улс байгуулагдаж, хүчирхэг түүхээ эхлүүлж байсан юм. Тэрэн шиг 12 оны 06 сарын сонгуулиар ялсан Ардчилсан нам, оргүй хоосноос түүхээ эхэлж, хал үзэж халуун чулуу долоосон туршлагатай хувийн хэвшлийнхнийхээ нуруун дээр өнөөгийн Монгол орны Их бүтээн байгуулалтын их ачааг үүрүүлэх гэж байна. Энэ бол зүгээр нэг тооны тохиол төдий биш, их түүхийн захиалга юм.

Энэ 23 жилийн хугацаанд ард түмний хэрэгцээ, ард үлдсэн амьдрал хоёр нь л хувийн хэвшлийнхнийг хөл дээр нь зогсоосон

Ардчилал гэж цээжээ дэлдэлгүй, зүгээр л өмчтэй байх, шинээр сэтгэх эрх чөлөөгөө эдлэхдээ хийх бизнесээ олж хардаг мөнгөтэй хүний цартай ухаантай хувийн хэвшлийнхэндээ л Ардчилсан Нам Их бүтээн байгуулалтын их ачааг итгэж үүрүүлэхээр төлөвлөж байна. Учир нь оргүй хоосноос түүхээ эхэлсэн та нар л хөлсний дуслаар тоологддог зоосны учрыг олж чадна.

23 жил ноцолдож, ааш араншинг нь таних болсон их мөнгийг та нар л номхруулж, түүнийг үрэлгэн төрөөс хамгаалж чадна. Учир нь та нар улс төрчид шиг “өгөөмөр” биш, учиргүй харамч хүмүүс. 1 төгрөгийг 100 удаа эргэлтэнд оруулах гэж өөрсдөө 1000 удаа эргэлтэнд орж тээрэмдүүлдэг учир мөнгөндөө биш, хөлс хүчиндээ харам байдгийг зүгээр хэрэглэгчид огт мэддэггүй.

Бид өнөөдөр 1.5 тэрбум долларын бонд гаргаж, мөнгөтэй боллоо. Энэ бол төмөр зам. Энэ бол цахилгаан станц. Энэ бол хаус хороолол. Энэ бол ажлын байр. Үүнийг бид түрүү түрүүчийн улс төрчид шиг бэлэн мөнгө болгон тарааж, аль хэдийнэ эхлүүлээд өнөөдөр үр шимийг нь хүртээд сууж байх байсан өчнөөн том төслүүдийг боомилмооргүй байна. Харамчаараа дуудуулан байж хураан үржүүлдэг мөнгө нэг л өдөр баялаг болдогийг мэддэг хүмүүс нь хувийн хэвшлийнхэн та нар болохоор энэ их мөнгийг хөлс хүчиндээ харам учраас хэрхэн үр дүнтэй зарцуулахав гэж сэтгэж чаддаг хүмүүсийн гарт даатгамаар байна. 

Та бүхэнд найдаж л бид Их бүтээн байгуулалт, шинэчлэлийн тухай ярьж байна. Ажлын байр бий болгодог хувийн хэвшлийнхэндээ итгэдэггүйсэн бол ажилтай орлоготой Монгол хүний тухай бид хоосон амлахгүй байсан. Та нарт найдаагүйсэн бол улс шиг хөгжих, хүн шиг амьдрах тухай улиглахгүй байсан. Хувийн хэвшлийнхний оргүй хоосноос түүхийг эхэлж чаддаг баялаг туршлага, эрч хүч, хүсэл тэмүүлэлд итгэж чадсан төр засаг л хөгжлийн бодлогоо жинхэнэ утгаар нь хэрэгжүүлж чадна.

Улс төрчид бид та нарт төвөг удахгүй байх хамгийн чухал ажлаа л сайн хийхийг хичээе. Өнгөрсөн түүхийн хугацаанд өмнөх улс төрчдийн бий болгосон үй олон чөдөр тушааг тайлж чөлөөлж өгье.

Өмнөх нийгмээс өвлөн авсан хүнд суртлын дэглэмийн гайгаар хавчигдан давжаарсан эдийн засаг бизнесийн орчин олон мянган аж ахуйн нэгжийг “сульдаатай” болгосныг бид мэднэ. Тэдэндээ тэнхрэх боломж олгое. Үүний тулд төр хувийн хэвшлийнхэн бие биедээ нээлттэй ил тод ажиллах учиртай.

Их бүтээн байгуулалт бол эдийн засгийн эрх чөлөөний сүрлэг хөшөө юм. Түүнийг дархлагчид нь хувийн хэвшлийнхэн та бүхэн байх болно. 1206 онд байгуулагдсан Их Монгол улс дэлхий дахинаа цоо шинэ эдийн засгийн гүн ухаан, менежментийн шинэ хэлбэр, мөнгөн тэмдэгт, чөлөөт бүс, өртөө улааг бий болгон өнөөгийн даяаршсан дэлхийн эхлэлийг тавьсан шиг, 12 оны 06 сарын сонгуулиар ялсан АН энэ Монгол улсаа их бүтээн байгуулалт, үсрэнгүй хөгжлийн эринд аваачих болно.

Ингэхийн тулд бид мөнгөтэй хүнийг ад үзэж “дамчин” гэсэн нэр хоч өгөн нийгмээрээ боорлодог байсан социализмын үеийн сэтгэлгээнээсээ салж, хувийн хэвшлийнхнээ хүндэлсэн, ажил бүтээлд нь аль болох бага саад тээг тавьсан, өмчийн эрхийг баталгаажуулсан бодлогыг тууштай явуулах учиртай.

Эрх нь нээлттэй эх орондоо баяжихтун, Монголчуудаа!