Хүн амын хөгжлийн талаар баримтлах төслийг өргөн барилаа
УИХ, Засгийн газрын гишүүн, ХАХНХ-ын сайд С.Эрдэнэ
2015.12.18

Хүн амын хөгжлийн талаар баримтлах төслийг өргөн барилаа

Монгол Улсын Их Хурлын дарга Зандаахүүгийн Энхболдод өнөөдөр Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Хүн амын хөгжил, нийгмийн хамгааллын сайд С.Эрдэнэ Монгол Улсын төрөөс хүн амын хөгжлийн талаар баримтлах цогц бодлогын төслийг өргөн барилаа.

Монгол Улсын нийт хүн амын 28.1 хувийг 0-14 насны, 65.7 хувийг 15-59 насны, 6.2 хувийг 60-аас дээш насныхан эзэлж байна1. Хүн амын 2010-2040 оны хэтийн шинэчилсэн тооцоогоор хөдөлмөрийн насны хүн амын эзлэх хувь өндөр байх хандлага ойрын арван жилд үргэлжлэхээр байгаа талаар Улсын Их Хурлын даргад танилцуулсан юм.

Энэ нь нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийг түргэтгэх, орлого хуримтлуулах, хүн амын өсөлтийг дэмжих хүчин зүйл бодитой байгаагийн илрэл боловч 2025 оноос нийт хүн амд нөхөн үржихүйн идэвхтэй насны эмэгтэйчүүдийн эзлэх хувь буурч, 60-аас дээш насныхан бусад насны бүлгийн хүн амаас илүү хурдацтай өссөөр 2040 он гэхэд 3 дахин нэмэгдэх төлөвтэй байгаа аж. Хүн амын бүтцийн энэхүү өөрчлөлт нь урт хугацаанд хүн амын өсөлтийг сааруулж болзошгүй тул төрөлтийг дэмжих таатай нөхцөлийг бүрдүүлэн хүн амын өсөлтийг тогтворжуулах, насны тааламжтай бүтцийг удаан хугацаанд хадгалах, мөн хурдацтай явагдаж буй хүн амын насжилтад үр дүнтэй бэлтгэх шаардлагыг уг бодлогын баримт бичигт тусгажээ.

2014 оны байдлаар хүн амын гуравны хоёр нь хот, суурин газарт амьдарч байгаа бол хот, суурин газрын хүн амын 68.5 хувь нь нийслэл Улаанбаатарт суурьшсан байна. Ажлын байрны хомсдол, нийгэм, соёлын үйлчилгээний хүртээмжгүй байдлаас үүдэлтэй шилжилт хөдөлгөөн нэмэгдэж буйг анхаарч, иргэдийг орон нутагтаа таатай амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлэх, орон нутгийг бүсчлэн хөгжүүлэх, уламжлалт мал аж ахуйг хөгжүүлэхийг хөгжлийн зөв гарц хэмээн төсөл санаачлагч үзсэн байна.

Түүнчлэн хүн амыг насан туршид нь боловсруулан хөгжүүлэх, амьдралдаа эзэн байх чадвар, эрүүл зан үйлийг төлөвшүүлэх, хөдөлмөрийн орлоготой байх, нийгмийн үйлчилгээг эрэлт, хэрэгцээнд нийцүүлэн чанартай хүргэх зэргээр хүний хөгжлийн үр дүнтэй чиг хандлагыг баримталжээ.

Монгол Улсын төрөөс хүн амын хөгжлийн талаар баримтлах цогц бодлогын хүрээнд  хүн амын тогтвортой өсөлтийг хангах, төрөлтийг дэмжих таатай нөхцөлийг бүрдүүлэх, хүн амын шилжилт хөдөлгөөнийг зохистой түвшинд байлгах, хүн ам, гэр бүлийн эрүүл, аюулгүй амьдрах орчныг бүрдүүлж, амьдралын чанарыг сайжруулах, хүн бүрт боловсрох, хөгжих боломжийг бүрдүүлэх, хүн амыг идэвхтэй амьдрах, ажилтай, орлоготой байх нөхцөлийг бүрдүүлэх, хүн амын насжилтад үр дүнтэй бэлтгэх чиглэлүүдээр холбогдох зорилтуудыг дэвшүүлжээ