УИХ-ын чуулганы /2025.04.03/-ны өдрийн хуралдаанаар Хүний эрх, эрх чөлөөг хангахтай холбоотой зарим хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асуулаа.

УИХ-ын гишүүн Ц.Идэрбат:

УИХ дээр хүний эрхийн асуудал онцгой анхаарч, хүний эрхийн зөрчилтэй хуулиудыг засах, сайжруулах гээд олон зүйлүүд их дэвшилттэй явж байгаа. Үүнийг дэмжиж байгаа. 1992 оныхоо Ардчилсан Үндсэн хуулиар хүний эрхийг дээдлэх тал дээр Монгол Улс дэвшил гаргасан. Өнөөдрийн бидний яригдаж байгаа зүйлүүд ч гэсэн Үндсэн хуулийн 2 дугаар бүлгийн 16 дугаар зүйл буюу хүний эрхийн нэлээдгүй олон, өргөн цар хүрээг хамарсан асуудлын хүрээнд орж ирж засаад сайжруулаад явах нь.

Үндсэн хуулийн 17 дугаар зүйл дээр хүний үндсэн үүргийн асуудлыг авч үзэх ёстой хэмээн боддог. Учир нь 2023 онд Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт оруулах талаар ард иргэдийн санал хүсэлтийг авах уулзалтуудыг УИХ-ын гишүүд зохион байгуулаад явж байхад хүний эрхийн асуудал үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн нэг хэсэг болж явж байсан. Тэр үеэр ялангуяа манай ахмадууд Монгол Улсад хүний эрх ярихаас гадна нөгөө талд нь хүний үндсэн үүргийн асуудлыг УИХ дээр ярьж байгаач ээ! үүргээ биелүүлэхгүйгээс болоод бусад хүний эрх чинь хөндөгдөөд байгаа юм биш үү гэдэг асуудлыг ярьдаг юм. Ахмадууд маань бидэнд болохгүй байгаа зүйлийг анзаарч л хэлж байгаа болов уу?

УИХ-ын намрын чуулганы завсарлагаанаар Дорнод аймагт явж байхад Дорнод аймгийн Чойбалсан сумын иргэн, ахмад хилчин н.Дэнзэн хүний эрхийн асуудлаар санал хэлсэн. Ингэхдээ, хүний эрхийн асуудал ярьж байгаа нь зөв. Нөгөө талдаа үүрэг гэдгийг ярих ёстой. Өнөөдрийн хүний эрхийн зөрчлүүд үүргээ биелүүлээгүйгээс болж байгаа гэдгийг хэлсэн юм. Монгол Улсын парламент цаашдаа улс орныхоо олон тулгамдсан асуудлыг шийдэх цаг үед нөгөө талдаа үүрэг гэдгийг ярих ёстой. Үүнийг хэлдэг, ярьдаг, сануулдаг ахмадууд маань ертөнцийн жамаар өдөр болгон л цөөрч байгаа нь гашуун үнэн. Хүний эрхийн асуудлууд хаана зөрчигдөж байна гэдэгт олон улсын байгууллагууд, Монгол Улсын холбогдох хууль хуулийн байгууллагууд ч тэр зөвлөмжүүд хүргүүлдэг. Монгол Улсын төрд Үндсэн хууль дээр заагдсан хүний үүргийн иргэний үүргийн биелэлт дээр хийсэн дүн шинжилгээ байдаг уу?

Сэтгүүлч

Сэтгүүлч Б.Хонгорсайхан