УИХ-аар Төрөөс мөнгөний бодлогын талаар 2016 онд баримтлах үндсэн чиглэлийг хэлэлцэж эхэлсэнтэй холбоотойгоор арилжааны банкны зээлийн хүүг захиргааны аргаар бууруулах асуудал хүчтэй тавигдаж байна.

Банкны зээлийн хүү өндөр байгаагаас үйлдвэрлэл эрхлэх боломж бизнесийнхний хувьд хязгаарлагдмал байгаа. Үүнээс гадна арилжааны банкуудаас олгодог цалингийн зээлийн сарын хүү 1.7 хувьтай байгаа бол түүнийг дагаад банк бус санхүүгийн байгууллагын барьцаат зээлийн хүү сарынх нь хамгийн багадаа 4-5 хувь дотор эргэлдэж буй юм.

Гэвч нөгөө талд хадгаламжийн хүү өндөр байгаа үед зээлийн хүүг хүчээр бууруулах боломжгүйг сануулах хэсэг ч бий.

УИХ-ын Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаанаар өчигдөр ирэх оны Мөнгөний бодлого хэлэлцэгдэх үед “Зээлийн хүүг 1-2 хувиар бууруулах” горимын санал олонхийн дэмжлэг хүлээсэн. УИХ-ын чуулганаар дээрх санал дэмжигдвэл ирэх онд арилжааны банкны зээлийн хүүг бууруулах бодлого хэрэгжинэ.

УИХ-ын гишүүн Ц.Баярсайхан:

Механикаар зээлийн хүүг бууруул гэж шууд үүрэг өгөх нь эрх зүйн хувьд болохгүй. Энэний цаана зайлшгүй хөндөгдөх асуудал нь хадгаламжийн хүү.

Инфляци нэг оронтой тоонд ороод 6 орчим хувьтай боллоо, төсөв алдагдалгүй батлагдаад хувийн хэвшлийг дэмжсэн бодлогын төвтэй болох юм бол хүү багатай урт хугацаатай зээл шаардлагатай болно.

Бизнесүүд зээлийн хүүг буулгах талаар олон жил ярьсан. Тийм учраас л Монголбанктай хамтран хэрэгжүүлсэн “Үнэ тогтворжуулах” хөтөлбөрийн цаана барилгын материалын үйлдвэрүүдийг дэмжсэн зээл гэдэг нь аргаа барж л хийсэн УИХ-аас тавьсан шаардлагыг хэрэгжүүлэх хүрээнд Засгийн газраас авсан арга хэмжээ.

Тийм учраас Мөнгөний бодлогыг боловсруулах хүрээнд ажлын хэсэг 2016 оны улсын төсөв Мөнгөний бодлогыг эдийн засгийн бодит секторыг дэмжих, хувийн хэвшлийн идэвхижлийг сайжруулах гэсэн томъёолол оруулж байна. Энэ хүрээнд ажиллаач ээ гэсэн үг. Шууд зээлийн хүүг бууруулна гээд тавихад их хүнд.

Цаашдаа эдийн засгийн төлөв байдлаа сайжруулахын тулд макро эдийн засгийнхаа тэнцвэрийг хангах, төсвийн нэгдмэл байдлыг хангах, улсын төсвийг аль болох алдагдалгүй батлах, гадаад валютын урсгалыг нэмэгдүүлэхэд анхаарч ажиллах шаардлагатай. Гадаад валютын урсгал гэдэг нь хөрөнгө оруулалтыг татах экспортыг дэмжих, өрийн хязгаартаа багтаагаад зээлийн оновчтой бодлого хэрэгжүүлэх. Авсан зээлээ дараагийн хөнгөлөлттэй зээлээр солих гэдгээр томъёолж байна.

Зээлийн хүүг бууруулах асуудлыг их л олон талаас нь ярихгүй бол захиргааны аргаар шууд үүрэг өгөх нь бэрх.