МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН

2025.01.09
Уул уурхай, Аж үйлдвэр, эрдэс баялаг

М.Бадамсүрэн: Уул уурхай явуулж буй орон нутагт суурь АМНАТ-ын 30 хувийг хуваарилах нь зөв жишиг

УИХ-ын чуулганы /2025.01.09/-ны өдрийн хуралдаанаар “Стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордын төрийн эзэмшлийн хувь, хэмжээг орлуулах тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хэлэлцлээ.

УИХ-ын гишүүн М.Бадамсүрэн: 

Уул уурхайн сөрөг нөлөөлөлд өртөж байгаа бүс орон нутагт Амнатийн төлбөрийн 30-аас доошгүй хувь хуваарилах гэдэг энэ үзэл санааг дэмжиж буй Их хурлын гишүүддээ их баярлалаа. Бүс нутгийн иргэд олборлолтын сөрөг нөлөөлөлд заавал өртөнө. Байгаль орчин, сэтгэл зүй талаасаа шороо тоосжилт гээд. Тийм учраас ОУ-д30-аас доошгүй хувийг нь тухайн бүс нутагт хөрөнгийг нь орон нутгийн хөгжлийн санд нь хуваарилдаг ийм тогтолцоотой. Тэгээд Канад, Австралид энэ жишгээр явдаг.Технологийн хувьд бол газар доогуур уусган баяжуулах арга, сайн жишгийг бид нар авлаа гэж хууль санаачлагчид бол тайлбарлаж байгаа. Яг үүнтэй адилхан сайн жишгийг бид нар авах нь зүйтэй. 30%-аас доошгүй хувийгхуваарилах нь зөв. Орон нутгийн иргэдийг төлөөлж байгаагийн хувьд энэ зарчим дээрээ зогсоно.Ирэх 7 хоногийн Эдийн засгийн байнгын хорооны хуралдаанаар энэ дээр холбогдох шийдвэрийн төслийг боловсруулж, танилцуулахыг ЗГ-т даалгасан ийм тогтоолын төсөл гаргая гэдэг дээр зарчим дээр тогтсон.

Суурь Амнат гээд 5% байгаа, энэ 5%-ийн 30% буюу 1,5% нь суурь Амнатын 1,5%-ийг л орон нутгийн хөгжлийн санд хуваарилах ёстой. Энэ хуваарилах асуудал яригдаж байгаа гэдгийг тайлбарлаж хэлэх нь зүйтэй. Өсөн нэмэгдэх Амнат болон тусгай Амнатын хувьд бол энэ хуулийн үйлчлэл орох уу, үгүй юу гэдэг нь тусдаа асуудал .Жишээлбэл Дорнод аймагт газрын тосны нэг л талбай дээр рояалтитооцдог. 7,5%-аар 21 дүгээр талбай дээр . Эндээс жилд 60 тэрбум төгрөг ороход. үүний 30%-ийг нь буюу 18 тэрбум төгрөг нь тэр сөрөг нөлөөлөлд өртөж байгаа, Дорнод аймгийн Матад Халх гол суманд хуваарилах ёстой хөрөнгө. гэтэл энэ нь 21 аймагт 500, 500 саяар хуваарилагдчихаад байгаа. Тэгэхээр сөрөг нөлөөлөлд өртөөгүй бүс нутаг өртсөн бүс нутаг 2-т яг адилхан хэмжээнийхөрөнгө оруулалт очихоор тэнд байгаа нутгийн иргэдийн хувьд бол үүнийг ерөөсөө дэмжихгүй. Ирэгдийн эсэргүүцлийн гол шалтгаан нь энэ.Бусдаар орон нутагт заавал илүү мөнгө авах гээд байгаа асуудөл биш.

Харин 70%-ийг нь улсын хэмжээндээ хуваарил, 30%-ийг л тухайн орон нутагт нь сөрөг нөлөөлөлд өртөж байгаагийн хувьд байгаль орчныг нөхөн сэргээх, зам харгуй тавих, малчид иргэдийн амьжиргааг дэмжих бэлчээр усанд нь дэмжлэг үзүүлдэг одоо хүүхдүүдийнх нь ирээдүйд нь зориулсан ийм зүйл дээр хуваарилъя гээд энэ олон улсын л одоо жишгийг явж байгаа гэдгийг би бас зориуд энэ дээр бас хэлэх нь зүйтэй байх.

Түүний асуултад Сангийн сайд Б.Жавхлан хариуллаа.

УИХ-ын гишүүн М.Бадамсүрэн:

ШИНЭ МЭДЭЭ

  BENCHMARKS  
Loading Time: Base Classes  0.0079
Controller Execution Time ( User Module / Page )  0.3752
Total Execution Time  0.3831
  GET DATA  
$_GET['id']   9766
$_GET['year']   2025
  MEMORY USAGE  
1,703,808 bytes
  POST DATA  
No POST data exists
  URI STRING  
p/98615
  CLASS/METHOD  
user_module/page
  DATABASE:  vip_maindb   QUERIES: 9  (Hide)
0.0006   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '9766' 
0.0002   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '9766' 
0.0004   SELECT GROUP_CONCAT(DISTINCT content_group.name) AS group_name
                                FROM 
(`vip_usersAS user)
                                
LEFT JOIN `vip_user_groupAS user_group ON `user_group`.`user_id` = `user`.`id`
                                
INNER JOIN `vip_content_groupAS content_group ON `user_group`.`group_id` = `content_group`.`idWHERE `user`.`id` = 9766 
0.0003   SELECT `start`
FROM (`vip_users_menu`)
WHERE `user_id` =  '9766'
ORDER BY `sortasc 
0.0002   SELECT `user_page_banner`.*
FROM (`vip_user_page_bannerAS user_page_banner)
WHERE `user_id` =  '9766' 
0.0003   SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menuAS users_menu)
            
INNER JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id`
            
WHERE until_now AND `user_id` = 9766 ORDER BY sort AS
0.0001   SELECT *
FROM (`vip_user_advanced`)
WHERE `user_id` =  '9766' 
0.0003   SELECT *
FROM (`vip_content`)
WHERE `id` =  '98615' 
0.3571   SELECT `content`.*
FROM (`vip_contentAS content)
LEFT JOIN `vip_content_mappingAS map ON `map`.`content_id` = `content`.`id`
LEFT JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `map`.`user_id`
WHERE ( content.`created_user` = 9766 OR `map`.`user_id` = 9766) AND YEAR(publishdate) <= 2025 
AND `content`.`is_agreed` =  1
AND `content`.`is_unpublish` =  '0'
AND `content`.`is_nagative` =  '0'
GROUP BY `content`.`id`
ORDER BY `publishdateDESC
LIMIT 20 
  HTTP HEADERS  (Show)
  SESSION DATA  (Show)
  CONFIG VARIABLES  (Show)