М.Бадамсүрэн: Борлуулалтыг гадаад зах зээлтэйгээ хэрхэн уялдуулах вэ

2024.12.17

Үйлдвэр, Хөдөө Аж Ахуй, Хүнс

М.Бадамсүрэн: Борлуулалтыг гадаад зах зээлтэйгээ хэрхэн уялдуулах вэ

УИХ-ын Аж үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны хуралдаан өнөөдөр боллоо.

Хуралдаанаар Үйлдвэрлэл, технологийн паркуудын үйл ажиллагаа, бүтээн байгуулалтын явцын талаарх Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд болон Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайдын мэдээллийг сонсжээ.

Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн М.Бадамсүрэн дараах байр сууриа илэрхийллээ.

Тэрбээр "Танилцуулгыг сонслоо. Тэгээд гол нь төрөөс хэрхэн дэмжих вэ гэдэг зүйлээ л өнөөдөр энд танилцуулж байгаа гэж ойлгож байна. Энэ тулгамдаж байгаа 5 асуудлыг Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн төрийн нарийн бичгийн дарга танилцуулсан.

Нэгдүгээрт, улсын тусгай хэрэгцээний газрын ЗГ-ын 287 тоот журам энэ дээр нэмж оруулах гээд байгаа юм байна л гэж ойлголоо. Энэ бол ингээд гүйцэтгэх засаглалынхаа хүрээнд ЗГ-таа саналаа тавиад зүгээр жагсаалтад нь нэмнэ ээ л гэсэн үг шүү дээ. Хууль дээр бол үйлдвэр технологийн паркийн газар байгаа юм чинь байнгын хороо бол энэ шийдвэр гаргахгүй байх гэж бодож байна.

Тэр нийлүүлэлттэй холбоотой зүйлийг яасан тэгээд? Энэ бол их чухал асуудал. Мэдээж тогтвортой түүхий эд нийлүүлэх хэрэгтэй. Тэгэхээр борлуулалтыг яаж дэмжих вэ? Урт хугацаандаа тогтвортой байх ажлыг төр хийх шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл, гадаад зах зээлтэйгээ хэрхэн яаж одоо уялдуулах вэ?

Өмнөд хөрш болон бусад оронд чинь ийм бага хүүтэй урт хугацаатай бизнесийн зээл их олгодог учраас энэ мөнгөө авч одоо Монголын нутагт орж ирж л бизнес хийгээд байгаа шүү дээ. Ер нь одоо уул уурхайгаар бол аман дээрээс ирж нүүрс аваад байна аа л гэсэн үг. Энийг зохицуулахын тулд Биржийн тухай хуульд одоо хуулийг баталж уур уурхайн бүтээгдэхүүний ингээд дуудлага худалдаа буюу биржээр борлуулж байгаа. Одоо нэг дутуу байгаа юм нь энэ худалдааны тухай хуулийг их ойлгомжтой болгох хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл, хил нөхцөлөөр хилийн наана нөхцөлөөр хилийн цаана гэсэн зүйл.

Олон улсын худалдааны нөхцөлийг манайх эрх зүйн орчноо их тодорхой болгож өгөх хэрэгтэй. Ингээд Монголчууд нэмүү өртөг шингээж энэ үйлдвэрээ хөгжүүлэх асуудал чинь одоо маш том гацаанд орно. Тэгэхээр энэ бол хамгийн том манай төрөөс хийх бодлогын ажил байхгүй юу. Тэгэхээр Хөрөнгө оруулалтын хуультай зэрэгцээд худалдааны тухай энэ олон улсын одоо нөхцөлүүдийг л тодорхой болгож өгнө. Тэгвэл хөрөнгө оруулагчид болон худалдан авагчид маань Монголын төрд итгэх итгэл нэмэгдэнэ.

Монголын ААН-үүдтэй гэрээ хэлцлээ хийж, одоо тохиролцож, харилцан ашигтай энийгээ одоо арилжиж чадна аа гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, манайд одоо нефтийн бүтээгдэхүүнийг импортоор ОХУ-аас авахдаа нөхцөлүүдээс сонголт хийж авч байгаа юм. Хил үнэ гэдэг нөхцөлөөр авч байгаа. Өөрөөр хэлбэл, Оросын хил, татвараа бүгдийг нь төлөөд 2 хилийн дунд орж ирэх үнээр манайх худалдаж аваад Монголын талынхаа татварыг төлөөд ингээд л оруулж ирж байгаа шүү дээ. Тэгэхээр энэ асуудлыг эрх зүйн хувьд нь төр их тодорхой болгохгүй бол бас болохгүй байгаад байгаа юм аа гэдгийг энэ дээр бас хэлэх нь зүйтэй.

Дараагийнх нь бол дэд бүтцээр дэмжинэ. Ер нь энэ одоо борлуулж байгаа бүтээгдэхүүн маань зах зээлдээ ойр буюу одоо худалдан авагч талдаа ойрхон эсвэл төмөр замдаа ойрхон байвал л эдийн засгийн үр ашиг гарна. Тийм учраас төр ерөөсөө л энэ төмөр замдаа одоо боомтоос хот бол төмөр замдаа ойр байх ёстой дэд бүтэцтэй холбох ёстой. Энэ дээр хамгийн гол нөгөө нэг гадагш борлуулах энэ суваг. Сувгаа одоо дэмжиж өргөтгөж өгөхгүй л бол ер нь л болохгүй болчхоод байгаа шүү дээ. Жишээлбэл, далайн тээвэр бол хамгийн хямд өртөгтэй тэгээд нөгөө зах зээлдээ очих хамгийн том одоо тээвэр учраас л далай хамгийн ашигтай байдагтай адилхан бид нар энэ зүйл дээрээ бас анхаарах хэрэгтэй байгаа юм.

Газар олголтоор дэмжих гэдэгтэй бол 100% санал нэг байгаа. Ер нь төрөөс бол бизнесийг дэмжихийн тулд газрыг дуудлага худалдаагаар авбал тэгээд л одоо бас хүндрэлтэй байдал үүснэ шүү дээ. Тэгэхээр нэгэнт л ажлын байр олон мянгаар гаргах гэж байгаа энэ зүйл учраас энийг дэмжих нь зөв өө.

Дараагийнх нь болбол тэр байр барилгаар ийм томоохон байр барьж дотор нь ийм ялангуяа одоо хөнгөн үйлдвэрүүдийг их хэмжээгээр одоо оруулъя аа гэдэг тэр санал бол зөв л байгаа юм л даа. Энийг их тодорхой болгож одоо дэмжиж өгөхгүй бол олон санал санаачилга байгаад байдаг. Эхний удаадаа хөрөнгө оруулж чадахгүй байгаад учраас компаниуд маань хөгжиж чадахгүй байгаа юм. Тэгэхээр би Ховдыг тэгж ойлгож байгаа манай Дорнодод ч гэсэн Ж.Энхбаяр сайдын хэлдгээр хувийн хэвшил санал тавьж байгаа энэ зүйлийг бас би дэмжиж өгөөч" хэмээв.

М.Бадамсүрэн: Уул уурхай явуулж буй орон нутагт суурь АМНАТ-ын 30 хувийг хуваарилах нь зөв жишиг 2025.01.09

М.Бадамсүрэн: Орон нутагт нь хөрөнгө оруулалтын эрх мэдлийг нэмэгдүүлж өгөх хэрэгтэй 2025.01.07

Баяндун суманд 320 хүүхдийн багтаамжтай бага сургуулийн шинэ барилга ашиглалтад орлоо 2024.12.27

Хэрлэн сумын 16-р цэцэрлэг үүдээ нээлээ 2024.12.26

Дорнод аймгийн иргэдэд Төрийн дээд одон, медаль гардуулжээ 2024.12.25

Лавлагаа шатлалын эмнэлгүүдийн мэдээллийг сонслоо 2024.12.24

Чайна энержи компанид нэн хөнгөлттэй үнээр их хэмжээний нүүрсийг олгох асуудал яригдаж байна 2024.12.23

Хэнтий, Сүхбаатар, Дорнод аймагт 2025 онд 466.7 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдэнэ 2024.12.20

М.Бадамсүрэн: Зүүн бүсийн гурван аймгийн магистраль шугамын санхүүжилтийн асуудлыг яаж шийдэх вэ 2024.12.19

УИХ-ын гишүүн М.Бадамсүрэн “Тавантолгой түлш” ХХК-ийг явуулын лабораторитой болохыг зөвлөв 2024.12.19

М.Бадамсүрэн: Борлуулалтыг гадаад зах зээлтэйгээ хэрхэн уялдуулах вэ 2024.12.17

М.Бадамсүрэн: Иргэдийн амьжиргаа ялгаатай учир орлогод нийцсэн орон сууцтай болгох шаардлагатай 2024.12.12

М.Бадамсүрэн: Аялал жуулчлалын чиглэлээр хөнгөлөлттэй зээл гаргах заалтыг төсвөөс хасаж болохгүй 2024.12.10

М.Бадамсүрэн: Хоригийг нэгэнт хүлээн авсан бол ямар нэг асуудал, шүүмж дагуулахгүй байдлаар төсвийг батлах үүрэг УИХ-д оногдож байна 2024.11.29

М.Бадамсүрэн: Сайд нар танаж болох зардлаа хасаж манлайлал үзүүлээрэй 2024.11.22

Байгаль орчныг хамгаалах бүлгэм хог хаягдлын асуудлаар уулзалт зохион байгуулав 2024.11.16

М.Бадамсүрэн: Ерөнхийлөгчийн зарлигаар зохицуулалт хийгдээд явж буй харилцааг цөмийн энергийн тухай хуульд оруулж өгөх ёстой! 2024.11.14

ЭЗБХ: Цөмийн энергийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийв 2024.11.13

М.Бадамсүрэн: Бид Дубайн гэрээний алдааг давтаж болохгүй 2024.11.12

М.Бадамсүрэн: Сургууль цэцэрлэг баръя гэхээр урсгал зардал гаргах зүйлд хөрөнгө оруулахгүй гэж хариулж болохгүй 2024.11.08

Loading Time: Base Classes	0.0075
Controller Execution Time ( User Module / Page )	0.3602
Total Execution Time	0.3678

$_GET['id']	9766
$_GET['year']	2025

0.0005	SELECT * FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_advanced` AS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id` WHERE `user`.`id` = '9766'
0.0002	SELECT * FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_advanced` AS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id` WHERE `user`.`id` = '9766'
0.0003	SELECT GROUP_CONCAT(DISTINCT content_group.name) AS group_name FROM (`vip_users` AS user) LEFT JOIN `vip_user_group` AS user_group ON `user_group`.`user_id` = `user`.`id` INNER JOIN `vip_content_group` AS content_group ON `user_group`.`group_id` = `content_group`.`id` WHERE `user`.`id` = 9766
0.0003	SELECT `start` FROM (`vip_users_menu`) WHERE `user_id` = '9766' ORDER BY `sort` asc
0.0001	SELECT `user_page_banner`.* FROM (`vip_user_page_banner` AS user_page_banner) WHERE `user_id` = '9766'
0.0003	SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menu` AS users_menu) INNER JOIN `vip_users` AS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id` WHERE until_now = 1 AND `user_id` = 9766 ORDER BY sort ASC
0.0001	SELECT * FROM (`vip_user_advanced`) WHERE `user_id` = '9766'
0.0002	SELECT * FROM (`vip_content`) WHERE `id` = '98150'
0.3436	SELECT `content`.* FROM (`vip_content` AS content) LEFT JOIN `vip_content_mapping` AS map ON `map`.`content_id` = `content`.`id` LEFT JOIN `vip_users` AS user ON `user`.`id` = `map`.`user_id` WHERE ( content.`created_user` = 9766 OR `map`.`user_id` = 9766) AND YEAR(publishdate) <= 2025 AND `content`.`is_agreed` = 1 AND `content`.`is_unpublish` = '0' AND `content`.`is_nagative` = '0' GROUP BY `content`.`id` ORDER BY `publishdate` DESC LIMIT 20

HTTP_ACCEPT	/
HTTP_USER_AGENT	Mozilla/5.0 AppleWebKit/537.36 (KHTML, like Gecko; compatible; ClaudeBot/1.0; +claudebot@anthropic.com)
HTTP_CONNECTION
SERVER_PORT	80
SERVER_NAME	byambatsogt.mn
REMOTE_ADDR	18.191.205.149
SERVER_SOFTWARE	Apache/2.4.57 (Ubuntu)
HTTP_ACCEPT_LANGUAGE
SCRIPT_NAME	/index.php
REQUEST_METHOD	GET
HTTP_HOST
REMOTE_HOST
CONTENT_TYPE
SERVER_PROTOCOL	HTTP/1.1
QUERY_STRING	id=9766&year=2025
HTTP_ACCEPT_ENCODING	gzip, br, zstd, deflate
HTTP_X_FORWARDED_FOR

base_url	http://byambatsogt.mn/
index_page
uri_protocol	AUTO
url_suffix
language	english
charset	UTF-8
enable_hooks	1
subclass_prefix	MY_
permitted_uri_chars	a-z 0-9~%.:_\-
allow_get_array	1
enable_query_strings
controller_trigger	c
function_trigger	m
directory_trigger	d
log_threshold	4
log_path
log_date_format	Y-m-d H:i:s
cache_path
encryption_key	ViP76.MN
sess_cookie_name	sessions
sess_expiration	14400
sess_expire_on_close
sess_encrypt_cookie	1
sess_use_database	1
sess_table_name	vip_sessions
sess_match_ip
sess_match_useragent	1
sess_time_to_update	30
cookie_prefix	vip
cookie_domain
cookie_path	/
cookie_secure
global_xss_filtering
csrf_protection
csrf_token_name	csrf_vip_token
csrf_cookie_name	csrf_vip_cookie
csrf_expire	7200
compress_output	1
time_reference	local
rewrite_short_tags
proxy_ips
admin_theme	neat
client_thme	vip76
max_width	1000
max_height	800
per_page	100
maintenance_mode
avatar_width	44
avatar_height	61
news_per_page	15
tender_per_page	10
tender_result_per_page	30
tender_plan_per_page	30
admin_per_page	30
mess_own_num	156686
mess_user	1174245
mess_pass	jyshqqck
face_app_id	472332816790822
face_secret	926e31e1fc45023623c9c6bc4ff8c9e2
home_page	forum
dans_vipnews	Маш чухал мэдээ Голомт банк 1105042893
general	Array ( [1] => УИХ-ын гишүүн [4] => ТББ [6] => Төр [12] => Энгийн хэрэглэгч [13] => ИТХ [3] => Эксперт )
general1	Array ( [1] => Төр [2] => ТББ [4] => Олон улс [3] => Эксперт [12] => Энгийн хэрэглэгч )
generaltype1	Array ( [1] => УИХ-ын гишүүн [2] => Яам [6] => Агентлаг [3] => Хороо [4] => Нийслэл [5] => ИТХ )
generaltype2	Array ( [1] => Мэргэжлийн холбоо [2] => Иргэний нийгэм [3] => ТББ [4] => Улс төрийн нам )
generaltype3	Array ( [1] => ТББ [2] => Бизнес [3] => Эрдэмтэн [4] => Төр )
generaltype4	Array ( [1] => Элчин сайдын яам [2] => Консул төлөөлөгч [3] => Сан )
yam	Array ( [1] => Ерөнхий сайд [2] => Яамд [3] => Агентлаг [4] => Нийслэл [5] => Шадар сайд [6] => Засгийн газар )
expert_primary_type	Array ( [1] => Улс төрч [2] => Эксперт [3] => Энгийн хэрэглэгч )
expert_type	Array ( [0] => Байхгүй [1] => Төр [2] => ТББ [3] => Эрдэмтэн [4] => Бизнес )
user_request_state	Array ( [1] => Хүсэлт [2] => Цуцалсан )
general_view	Array ( [1] => Байр суурь [2] => Үйл явдал [3] => Онцлох 5 [4] => VIP зочин [5] => #76-аас Асууя [6] => #Шилэн хууль [7] => #Коммент [8] => #Томилолт [9] => #Маш чухал хүн [10] => Сурвалжлага )
title_position	Array ( [1] => Байрлал 1 [2] => Байрлал 2 [3] => Байрлал 3 [4] => Байрлал 4 )
days	Array ( [1] => Даваа [2] => Мягмар [3] => Лхагва [4] => Пүрэв [5] => Баасан [6] => Бямба [7] => Ням )
user_location	Array ( [1] => Улаанбаатар [2] => Архангай [3] => Баян-Өлгий [4] => Баянхонгор [5] => Булган [6] => Говь-Алтай [7] => Говьсүмбэр [8] => Дархан-Уул [9] => Дорноговь [10] => Дорнод [11] => Дундговь [12] => Завхан [13] => Орхон [14] => Өвөрхангай [15] => Өмнөговь [16] => Сүхбаатар [17] => Сэлэнгэ [18] => Төв [19] => Увс [20] => Ховд [21] => Хөвсгөл [22] => Хэнтий )
law_type	Array ( [1] => Хэлэлцэх явц [2] => Хэрэгжилт )
law_status	Array ( [1] => Хэлэлцэж эхлээгүй [3] => Хэлэлцэж байгаа [2] => Батлагдсан [4] => Буцаасан, хүчингүй болсон [5] => Нэгтгэсэн )
law_status_type	Array ( [1] => Нэмэлт өөрчлөлт [0] => Бие даасан хууль [2] => Шинэчилсэн найруулга [3] => Тогтоолын төсөл [4] => Асуулга [5] => Төсөл [6] => Ерөнхийлөгчийн хориг, зарлиг [7] => Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр [8] => Олон Улсын гэрээ хэлэлцээр )
law_main_type	Array ( [1] => Монгол Улсын хууль [2] => Улсын Их Хурлын тогтоол [3] => Монгол Улсын олон улсын гэрээ [4] => Ерөнхийлөгчийн зарлиг [5] => Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэр [6] => Улсын дээд шүүхийн тогтоол [7] => Засгийн газрын тогтоол [8] => Сайдын тушаал [9] => Засгийн газрын агентлагийн даргын тушаал [10] => УИХ-аас томилогддог байгууллагын дарга, түүнтэй адилтгах албан тушаалтны шийдвэр [11] => Аймаг, нийслэлийн ИТХ-ын шийдвэр [12] => Аймаг, нийслэлийн Засаг даргын захирамж )
law_creator_type	Array ( [3] => Ерөнхийлөгч [2] => Засгийн газар [1] => УИХ-н гишүүд [5] => Байнгын хороо [4] => Бусад )
workgroup_member_type	Array ( [1] => УИХ-н гишүүд [2] => Засгийн газар [4] => Бусад )
law_action_type	Array ( [0] => Тодорхойгүй [1] => Байнгын хорооны анхны хэлэлцүүлэгт [2] => Байнгын хороогоор хэлэлцэх эсэх нь дэмжигдээгүй [3] => Байнгын хороогоор зарчмын зөрүүтэй санал хураалт хийгдсэн [4] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаанаар зарчмын зөрүүтэй санал хураалт хийгдсэн [5] => Байнгын хороогоор эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн [6] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаанаар эцсийн хэлэлцүүлэгт орсон )
law_action_precent	Array ( [0] => 0 [1] => 20 [2] => 20 [3] => 40 [4] => 60 [5] => 80 [6] => 100 )
law_content_type	Array ( [0] => [1] => УИХ-ын нэгдсэн хуралдаан [2] => АБГББХ-ны хуралдаан [3] => БОХХААБХ-ны хуралдаан [4] => ӨБХ-ны хуралдаан [5] => ХЗБХ-ны хуралдаан [6] => ТББХ-ны хуралдаан [7] => ТБХ-ны хуралдаан [8] => ЭЗБХ-ны хуралдаан [9] => НББСШУБХ-ны хуралдаан [10] => МАН-ын бүлгийн хуралдаан [11] => АН-ын бүлгийн хуралдаан [12] => Экспертийн байр суурь [13] => ЁЗСХБХ-ны хуралдаан [14] => ИЦББХ-ны хуралдаан [15] => ҮББХ-ны хуралдаан [16] => БСШУСБХ-ны хуралдаан [17] => Хуулийн мэдээ )
nam	Array ( [2] => Монгол ардын нам [1] => Ардчилсан нам [9] => Тусгаар тогтнол эв нэгдэл эвсэл [4] => Иргэний зориг ногоон нам [13] => Монголын уламжлалын нэгдсэн нам [18] => Хаан сонголт эвсэл [10] => Бүгд найрамдах нам [17] => Монголын социал-демократ нам [15] => Эрх чөлөөг хэрэгжүүлэгч нам [11] => Иргэний хөдөлгөөний нам [19] => Монголын ардчилсан хөдөлгөөний нам [3] => Монгол ардын хувьсгалт нам [8] => Хөдөлмөрийн Үндэсний Нам [12] => Эх орончдын нэгдсэн эвсэл [7] => Монголын Консерватив Нам [16] => Ард түмэнээ хайрлая нам [6] => Бие даагч [5] => Монголын үндэсний ардчилсан нам [14] => Хөгжлийн Хөтөлбөр нам [0] => Нам бус )
morder_type	Array ( [1] => Бэлэн [2] => Данс )
morder_status	Array ( [0] => Шинэ [1] => Хүлээгдэж байгаа [2] => Хүргэлт авсан [3] => Хуурамч [4] => Цуцалсан )
org_type	Array ( [1] => Улсын их хурал [2] => Засгийн газар [3] => Ерөнхийлөгч [4] => Орон нутаг [5] => Төрийн бус [99] => Бусад )
org_sub	Array ( [1] => Array ( [1] => Улсын Их Хурал [2] => УИХ дахь намын бүлэг [3] => Байнгын хороод [4] => Дэд хороод [5] => УИХ-д ажлаа шууд хариуцан тайлагнадаг байгууллагууд ) [2] => Array ( [1] => Сайд [3] => Яамд [4] => Агентлаг, газрууд [6] => Төрийн өмчийн үйлдвэрийн газар ) [4] => Array ( [1] => Улаанбаатар хот [4] => Дүүрэг [5] => Аймаг ) [5] => Array ( [2] => Гишүүддээ үйлчилдэг ТББ [4] => Нийгэмд үйлчилдэг ТББ [5] => Улстөрийн нам ) )
uih_content_type	Array ( [1] => Хэвлэлийн хуудаснаа [2] => УИХ-ын чуулган [3] => Байнгын хороо [4] => Сонгуульт ажлууд [5] => Тойрогтоо хийсэн ажлууд )
toirog	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Дорноговь, Говьсүмбэр аймаг [7] => Дорнод аймаг [8] => Дундговь аймаг [9] => Завхан аймаг [10] => Өвөрхангай аймаг [11] => Өмнөговь аймаг [12] => Сүхбаатар аймаг [13] => Сэлэнгэ аймаг [14] => Төв аймаг [15] => Увс аймаг [16] => Ховд аймаг [17] => Хөвсгөл аймаг [18] => Хэнтий аймаг [19] => Дархан-Уул аймаг [20] => Орхон аймаг [21] => Хан-Уул, Багахангай, Багануур дүүрэг [22] => Баянзүрх, Налайх дүүрэг [23] => Сүхбаатар дүүрэг [24] => Чингэлтэй дүүрэг [25] => Баянгол дүүрэг [26] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг )
toirog_2016	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Архангай аймаг [3] => Архангай аймаг [4] => Баян-Өлгий аймаг [5] => Баян-Өлгий аймаг [6] => Баян-Өлгий аймаг [7] => Баянхонгор аймаг [8] => Баянхонгор аймаг [9] => Баянхонгор аймаг [10] => Булган аймаг [11] => Говь-Алтай аймаг [12] => Дорноговь, Говьсүмбэр аймаг [13] => Дорноговь [14] => Дорнод аймаг [15] => Дорнод аймаг [16] => Дундговь аймаг [17] => Завхан аймаг [18] => Завхан аймаг [19] => Өвөрхангай аймаг [20] => Өвөрхангай аймаг [21] => Өвөрхангай аймаг [22] => Өмнөговь аймаг [23] => Өмнөговь аймаг [24] => Сүхбаатар аймаг [25] => Сэлэнгэ аймаг [26] => Сэлэнгэ аймаг [27] => Сэлэнгэ аймаг [28] => Төв аймаг [29] => Төв аймаг [30] => Төв аймаг [31] => Увс аймаг [32] => Увс аймаг [33] => Увс аймаг [34] => Ховд аймаг [35] => Ховд аймаг [36] => Ховд аймаг [37] => Хөвсгөл аймаг [38] => Хөвсгөл аймаг [39] => Хөвсгөл аймаг [40] => Хэнтий аймаг [41] => Хэнтий аймаг [42] => Хэнтий аймаг [43] => Дархан-Уул аймаг [44] => Дархан-Уул аймаг [45] => Дархан-Уул аймаг [46] => Орхон аймаг [47] => Орхон аймаг [48] => Орхон аймаг [49] => Баянзүрх дүүрэг [50] => Баянзүрх дүүрэг [51] => Баянзүрх дүүрэг [52] => Баянзүрх дүүрэг [53] => Баянзүрх дүүрэг [54] => Баянзүрх дүүрэг [55] => Хан-Уул дүүрэг [56] => Хан-Уул дүүрэг [57] => Хан-Уул дүүрэг [58] => Хан-Уул дүүрэг [59] => Сүхбаатар дүүрэг [60] => Сүхбаатар дүүрэг [61] => Сүхбаатар дүүрэг [62] => Сүхбаатар дүүрэг [63] => Чингэлтэй дүүрэг [64] => Чингэлтэй дүүрэг [65] => Чингэлтэй дүүрэг [66] => Чингэлтэй дүүрэг [67] => Баянгол дүүрэг [68] => Баянгол дүүрэг [69] => Баянгол дүүрэг [70] => Баянгол дүүрэг [71] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [72] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [73] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [74] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [75] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [76] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг )
ntoirog_2016	Array ( [1] => Баянгол дүүрэг [2] => Баянгол дүүрэг [3] => Баянгол дүүрэг [4] => Баянгол дүүрэг [5] => Баянгол дүүрэг [6] => Баянгол дүүрэг [7] => Баянзүрх дүүрэг [8] => Баянзүрх дүүрэг [9] => Баянзүрх дүүрэг [10] => Баянзүрх дүүрэг [11] => Баянзүрх дүүрэг [12] => Баянзүрх дүүрэг [13] => Баянзүрх дүүрэг [14] => Баянзүрх дүүрэг [15] => Баянзүрх дүүрэг [16] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [17] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [18] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [19] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [20] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [21] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [22] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [23] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [24] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [25] => Сүхбаатар дүүрэг [26] => Сүхбаатар дүүрэг [27] => Сүхбаатар дүүрэг [28] => Сүхбаатар дүүрэг [29] => Сүхбаатар дүүрэг [30] => Сүхбаатар дүүрэг [31] => Хан-Уул дүүрэг [32] => Хан-Уул дүүрэг [33] => Хан-Уул дүүрэг [34] => Хан-Уул дүүрэг [35] => Хан-Уул дүүрэг [36] => Хан-Уул дүүрэг [37] => Чингэлтэй дүүрэг [38] => Чингэлтэй дүүрэг [39] => Чингэлтэй дүүрэг [40] => Чингэлтэй дүүрэг [41] => Чингэлтэй дүүрэг [42] => Чингэлтэй дүүрэг [43] => Багануур дүүрэг [44] => Багахангай дүүрэг [45] => Налайх дүүрэг )
toirog_2020	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Говьсүмбэр, Дундговь аймаг [7] => Дорнод аймаг [8] => Дорноговь аймаг [9] => Завхан аймаг [10] => Өвөрхангай аймаг [11] => Өмнөговь аймаг [12] => Сүхбаатар аймаг [13] => Сэлэнгэ аймаг [14] => Төв аймаг [15] => Увс аймаг [16] => Ховд аймаг [17] => Хөвсгөл аймаг [18] => Хэнтий аймаг [19] => Дархан-Уул аймаг [20] => Орхон аймаг [21] => Багануур, Багахангай, Налайх [22] => Баянзүрх дүүрэг [24] => Сүхбаатар дүүрэг [25] => Чингэлтэй дүүрэг [26] => Баянгол дүүрэг [27] => Сонгино-Хайрхан дүүрэг [29] => Хан-Уул дүүрэг )
candidate_type	Array ( [1] => УИХ [2] => НИТХ )
aimags	Array ( [1] => Архангай аймаг [2] => Баян-Өлгий аймаг [3] => Баянхонгор аймаг [4] => Булган аймаг [5] => Говь-Алтай аймаг [6] => Дорноговь аймаг [7] => Говьсүмбэр аймаг [8] => Дорнод аймаг [9] => Дундговь аймаг [10] => Завхан аймаг [11] => Өвөрхангай аймаг [12] => Өмнөговь аймаг [13] => Сүхбаатар аймаг [14] => Сэлэнгэ аймаг [15] => Төв аймаг [16] => Увс аймаг [17] => Ховд аймаг [18] => Хөвсгөл аймаг [19] => Хэнтий аймаг [20] => Дархан-Уул аймаг [21] => Орхон аймаг [22] => Баянзүрх дүүрэг [23] => Хан-Уул дүүрэг [24] => Сүхбаатар дүүрэг [25] => Чингэлтэй дүүрэг [26] => Баянгол дүүрэг [27] => Сонгинохайрхан дүүрэг [28] => Багахангай дүүрэг [29] => Налайх дүүрэг [30] => Багануур дүүрэг )
sex	Array ( [1] => Эрэгтэй [2] => Эмэгтэй )
age_range	Array ( [1] => 18 - 29 [2] => 30 - 44 [3] => 45 - дээш )
aimag_by_toirog	Array ( [1] => 1,2,3 [2] => 4,5,6 [3] => 7,8,9 [4] => 10 [5] => 11 [6] => 12,13 [7] => 12 [8] => 14,15 [9] => 16 [10] => 17,18 [11] => 19,20,21 [12] => 22,23 [13] => 24 [14] => 25,26,27 [15] => 28,29,30 [16] => 31,32,33 [17] => 34,35,36 [18] => 37,38,39 [19] => 40,41,42 [20] => 43,44,45 [21] => 46,47,48 [22] => 49,50,51,52,53,54 [23] => 55,56,57,58 [24] => 59,60,61,62 [25] => 63,64,65,66 [26] => 67,68,69,70 [27] => 71,72,73,74,75,76 [28] => 56 [29] => 63 [30] => 59,60,61,62 )
mncharacter	Array ( [0] => А [1] => Б [2] => В [3] => Г [4] => Д [5] => Ж [6] => З [7] => И [8] => К [9] => М [10] => Н [11] => О [12] => Ө [13] => П [14] => Р [15] => С [16] => Т [17] => У [18] => Ү [19] => Х [20] => Ц [21] => Ч [22] => Ш [23] => Э )
hottag_type	Array ( [1] => Халуун сэдэв [2] => Хэрэглэгчийн timeline )
hottag_pos	Array ( [1] => 1-р багана [2] => 2-р багана [3] => Үе )
hottag_main_desc	Улс орны хувь заяаг шийдвэрлэсэн томоохон асуудал дээр хэн ямар байр суурьтай байсныг 276 тэмдэгтэнд багтаан тоймлов.
source_type	Array ( [1] => Телевиз [2] => Сонин [3] => Сайт [4] => Сошиал [5] => Сэтгүүл [0] => Бусад )
parlaments	Array ( [1996] => Array ( [0] => 1995 [1] => 1994 [2] => 1993 [3] => 1992 ) [2000] => Array ( [0] => 1999 [1] => 1998 [2] => 1997 [3] => 1996 ) [2004] => Array ( [0] => 2003 [1] => 2002 [2] => 2001 [3] => 2000 ) [2008] => Array ( [0] => 2007 [1] => 2006 [2] => 2005 [3] => 2004 ) [2012] => Array ( [0] => 2011 [1] => 2010 [2] => 2009 [3] => 2008 ) [2016] => Array ( [0] => 2015 [1] => 2014 [2] => 2013 [3] => 2012 ) [2020] => Array ( [0] => 2019 [1] => 2018 [2] => 2017 [3] => 2016 ) [2024] => Array ( [0] => 2023 [1] => 2022 [2] => 2021 [3] => 2020 ) [2028] => Array ( [0] => 2027 [1] => 2026 [2] => 2025 [3] => 2024 ) [2032] => Array ( [0] => 2031 [1] => 2030 [2] => 2029 [3] => 2028 ) )

МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН

М.Бадамсүрэн: Борлуулалтыг гадаад зах зээлтэйгээ хэрхэн уялдуулах вэ

УИХ-ын Аж үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны хуралдаан өнөөдөр боллоо.

ШИНЭ МЭДЭЭ