МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН

2022.10.20

Х.Булгантуяа: Шүгэл үлээгчийн хуулийг баталснаар Монгол улсын авлигын индекс хэр дээшлэх вэ

УИХ-ын ээлжит чуулганы /2022.10.20/-ны өдрийн хуралдаанаар Шүгэл үлээгчийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд асуулт асууж байр сууриа илэрхийллээ.

УИХ-ын гишүүн Х.Булгантуяа:

Олон улсын хуульчдын ассиоцын тайлангаас Шүгэл үлээгчийн хууль авлигалыг бууруулах, шүгэл үлээгчийг хамгаалахад хэр үр дүнтэй байдаг вэ гэдэг 2021 оны тайланг уншсан юм. Олон улсын авлигалтай тэмцэх конвецид нэгдсэн 140 орноос 59 орон шүгэл үлээгчийн хуультай. Эдгээр орнууд нь ихэнхдээ Европын болон АНУ, Англи зэрэг улсууд байна. Хамгийн олон шүгэл үлээх, гомдол гаргадаг, шүүхэд ханддаг улс нь Англи болон АНУ байдаг аж. Гэтэл шүгэл үлээгчийнхээ талд шийдвэрлэсэн тохиолдол бага байна. Жишээлбэл Англи улсад жилд 224 гомдол гаргаад шүүхэд очиход үүнээс 31 нь буюу 13.8%-тай шийдэгджээ. Япон улсад 4.5 хувьтай.

Тэгэхээр шүгэл үлээлэгчийг хамгаалах асуудал эдгээр орнуудад дутмаг байдаг. Тиймээс шүгэл үлээлээ гэхэд нэр төр, өмч хөрөнгө, зарим хүмүүсийн эсрэг эрүүгийн хэрэг хүртэл үүсгэдэг юм байна. Өндөр хөгжилтэй орнуудад тодорхойгүй, хуулиараа хамгаалагдаж чадахгүй байна. Монголд хууль гаргаад тэр нь хамгаалагдах болов уу гэдэгт эргэлзэж байна. Монголд бие биенийгээ танихгүй биш. Жишээлбэл банк санхүүгийн салбарын ажилтан манай захирлууд төрийн мөнгө идэж байна мэтээр шүгэл үлээхэд дараа нь тэр хүнийг энэ салбарт хэн ч ажилд авахгүй байх. Ийм эрх зүйн орчин үүсчих юм биш биз.

Энэ асуудал явсаар шүүхийн байгууллагад очино. Гэвч шүүгч нар маань шударга байж чадаж байгаа юу? Монгол улс авлигын индексээр тааруухан байгаа дээр шүгэл үлээгч гэдэг хүн байхгүй болоод байгаа учраас манайх ийм байгаа юу? Эсвэл өөр ямар үзүүлэлтээр Монгол улсыг дүгнээд байгаа вэ.

Энэ хуулийг баталчихвал манай улс авлигын индексээрээ хэдэн оноо аваад яаж урагшлах вэ? Үүнийг дагаад өөр ямар хууль, эрх зүйн орчин бий болох ёстой гэж үзэж байгаа вэ? Мөн хувь хүний нууц байхгүй цагт энэ хууль хүчтэйгээр орж ирэх нь зөв үү.

Түүний асуултад ажлын хэсгийн гишүүд хариуллаа. 

ШИНЭ МЭДЭЭ

  BENCHMARKS  
Loading Time: Base Classes  0.0079
Controller Execution Time ( User Module / Page )  0.4198
Total Execution Time  0.4278
  GET DATA  
$_GET['id']   10155
$_GET['year']   2025
  MEMORY USAGE  
1,755,656 bytes
  POST DATA  
No POST data exists
  URI STRING  
p/86498
  CLASS/METHOD  
user_module/page
  DATABASE:  vip_maindb   QUERIES: 9  (Hide)
0.0005   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '10155' 
0.0002   SELECT *
FROM (`vip_usersAS user)
LEFT JOIN `vip_user_advancedAS adv ON `adv`.`user_id` = `user`.`id`
WHERE `user`.`id` =  '10155' 
0.0004   SELECT GROUP_CONCAT(DISTINCT content_group.name) AS group_name
                                FROM 
(`vip_usersAS user)
                                
LEFT JOIN `vip_user_groupAS user_group ON `user_group`.`user_id` = `user`.`id`
                                
INNER JOIN `vip_content_groupAS content_group ON `user_group`.`group_id` = `content_group`.`idWHERE `user`.`id` = 10155 
0.0003   SELECT `start`
FROM (`vip_users_menu`)
WHERE `user_id` =  '10155'
ORDER BY `sortasc 
0.0002   SELECT `user_page_banner`.*
FROM (`vip_user_page_bannerAS user_page_banner)
WHERE `user_id` =  '10155' 
0.0003   SELECT `users_menu`.* FROM (`vip_users_menuAS users_menu)
            
INNER JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `users_menu`.`user_id`
            
WHERE until_now AND `user_id` = 10155 ORDER BY sort AS
0.0001   SELECT *
FROM (`vip_user_advanced`)
WHERE `user_id` =  '10155' 
0.0002   SELECT *
FROM (`vip_content`)
WHERE `id` =  '86498' 
0.3957   SELECT `content`.*
FROM (`vip_contentAS content)
LEFT JOIN `vip_content_mappingAS map ON `map`.`content_id` = `content`.`id`
LEFT JOIN `vip_usersAS user ON `user`.`id` = `map`.`user_id`
WHERE ( content.`created_user` = 10155 OR `map`.`user_id` = 10155) AND YEAR(publishdate) <= 2025 
AND `content`.`is_agreed` =  1
AND `content`.`is_unpublish` =  '0'
AND `content`.`is_nagative` =  '0'
GROUP BY `content`.`id`
ORDER BY `publishdateDESC
LIMIT 20 
  HTTP HEADERS  (Show)
  SESSION DATA  (Show)
  CONFIG VARIABLES  (Show)